Ocieplenie fundamentu - czym ociepla się fundamenty?

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym ociepla się fundamenty - przegląd materiałów izolacyjnych
• Ocieplenie fundamentu - prawidłowa technologia wykonania
• Izolacja starego fundamentu i izolacja ściany fundamentowej od wewnątrz

Czym ociepla się fundamenty - przegląd materiałów izolacyjnych

Wybór odpowiedniego materiału do ocieplenia fundamentów to decyzja o długofalowych konsekwencjach dla całego budynku. Właściwy materiał izolacyjny musi wykazywać się nie tylko znakomitymi parametrami termoizolacyjnymi, ale również odpornością na wilgoć, siły ściskające oraz działanie organizmów biologicznych. Na rynku dostępnych jest kilka rozwiązań, które spełniają te wymagania w różnym stopniu.

Polistyren ekstrudowany (XPS) to materiał o zamkniętej strukturze komórkowej, charakteryzujący się niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła (λ = 0,032-0,038 W/mK) oraz znikomą nasiąkliwością. Jego wytrzymałość na ściskanie (300-700 kPa) sprawia, że doskonale sprawdza się w trudnych warunkach gruntowych. Alternatywą jest polistyren ekspandowany (EPS) w specjalnej odmianie hydrofobowej, dedykowanej do zastosowań fundamentowych.

Wełna mineralna również znajduje zastosowanie w izolacji fundamentów, jednak wymaga dodatkowego zabezpieczenia przeciwwilgociowego. Wełna skalna o wysokiej gęstości (≥ 150 kg/m³) charakteryzuje się odpornością na obciążenia mechaniczne i doskonałymi właściwościami niepalnymi, co ma znaczenie szczególnie w obiektach o podwyższonych wymogach bezpieczeństwa pożarowego.

Pianka poliuretanowa (PIR/PUR) aplikowana natryskowo tworzy bezspoinową warstwę izolacyjną o doskonałych parametrach (λ = 0,022-0,028 W/mK). Jej zaletą jest idealne dopasowanie do geometrii fundamentu i eliminacja mostków termicznych. Szkło piankowe, choć kosztowne, wyróżnia się całkowitą nieprzepuszczalnością dla wody oraz wysoką wytrzymałością mechaniczną (≥ 600 kPa), co czyni je niezastąpionym w ekstremalnie wymagających warunkach gruntowych.

Ocieplenie fundamentu - prawidłowa technologia wykonania

Prawidłowe ocieplenie fundamentu to proces wieloetapowy, wymagający przestrzegania reżimu technologicznego. Niezależnie od wybranego materiału izolacyjnego sekwencja działań pozostaje zbliżona, choć szczegóły techniczne mogą się różnić. Poniżej przedstawiamy standardową procedurę izolacji termicznej ściany fundamentowej.

1. Przygotowanie podłoża - odsłonięcie fundamentu, oczyszczenie z zanieczyszczeń, uzupełnienie ubytków, wyrównanie powierzchni zaprawą naprawczą
2. Wykonanie izolacji przeciwwilgociowej - aplikacja odpowiedniej hydroizolacji (masy bitumiczne, membrany EPDM, folie HDPE)
3. Montaż warstwy termoizolacyjnej - przyklejenie płyt izolacyjnych przy użyciu specjalistycznych klejów bitumicznych lub poliuretanowych
4. Dodatkowe mocowanie mechaniczne - w przypadku izolacji o wysokości przekraczającej 2 metry
5. Zabezpieczenie warstwy izolacyjnej - montaż folii kubełkowej lub płyt ochronno-drenażowych
6. Wykonanie opaski drenażowej - w przypadku gruntów spoistych lub wysokiego poziomu wód gruntowych
7. Zasypanie wykopu - z zachowaniem odpowiedniej sekwencji zagęszczania

Wełna szklana ze względu na swoją strukturę rzadziej znajduje zastosowanie w izolacji fundamentów, jednak specjalistyczne odmiany hydrofobizowane mogą być stosowane w określonych warunkach. Grubość warstwy izolacyjnej determinowana jest przez strefę klimatyczną, w której znajduje się budynek, oraz wymagania normatywne. Aktualne przepisy techniczne (WT 2021) wymagają, aby współczynnik U dla ścian przylegających do gruntu nie przekraczał 0,20 W/(m²·K), co przekłada się na około 15-20 cm standardowej izolacji termicznej.

Izolacja starego fundamentu i izolacja ściany fundamentowej od wewnątrz

Termomodernizacja istniejących fundamentów stawia przed wykonawcą dodatkowe wyzwania techniczne. Izolacja starego fundamentu wymaga precyzyjnej diagnozy stanu technicznego i często prac naprawczych przed właściwą aplikacją warstw izolacyjnych. W przypadku obiektów zabytkowych lub sytuacji, gdy wykonanie wykopu jest niemożliwe, konieczne staje się zastosowanie izolacji od strony wewnętrznej.

Izolacja ściany fundamentowej od wewnątrz stanowi rozwiązanie kompromisowe, obarczone pewnymi ograniczeniami. Przede wszystkim należy pamiętać, że tego typu rozwiązanie nie eliminuje mostków termicznych w miejscach połączeń ścian z fundamentami oraz nie chroni konstrukcji przed przemarzaniem. Wymaga również starannego zaprojektowania warstw pod kątem fizyki budowli, aby uniknąć kondensacji pary wodnej w przegrodzie. Do izolacji wewnętrznej stosuje się materiały o niskim oporze dyfuzyjnym, które pozwalają na odprowadzenie wilgoci z przegrody. Wełna mineralna dzięki swojej paroprzepuszczalności sprawdza się w tego typu aplikacjach, jednak wymaga starannego zaprojektowania izolacji przeciwwilgociowej. Płyty z pianki rezolowej lub aerożele krzemionkowe, mimo wysokiej ceny, zyskują na popularności ze względu na minimalne grubości wymagane do uzyskania zakładanego efektu termoizolacyjnego.

Każdorazowo przy izolacji wewnętrznej niezbędne jest wykonanie szczegółowej analizy cieplno-wilgotnościowej przegrody, aby określić punkt rosy i zapobiec rozwojowi pleśni i grzybów. Kluczowe jest również zastosowanie systemowych rozwiązań, które obejmują metody uszczelnienia połączeń oraz montażu warstw wykończeniowych. Niezależnie od zastosowanej metody, izolacja fundamentów to inwestycja w trwałość i energooszczędność budynku. Prawidłowo wykonana, zapewnia nie tylko komfort termiczny, ale również ochronę przed wilgocią i przemarzaniem konstrukcji fundamentowej, co przekłada się na wydłużenie żywotności całego obiektu.